Jak inwestować w zgodzie z cyklem koniunkturalnym?

Inwestując na rynkach kapitałowych, wcześniej czy później odczujemy, że podlegają one różnym wahaniom – okresy wzrostów przeplatają się z okresami spadków. Krótkoterminowa (tygodniowa, miesięczna) zmienność jest zazwyczaj trudna do przewidzenia. Natomiast w długim okresie widać pewną regularność. Jest ona związana z cyklicznością samej gospodarki. Jak zatem inwestować w zgodzie z cyklem koniunkturalnym?

Co to jest cykl koniunkturalny?

Cykl koniunkturalny (inaczej cykl gospodarczy) to zjawisko występowania w gospodarce wahań koniunktury w kilkuletnich okresach. Po latach szybkiego wzrostu najczęściej następuje spowolnienie, po którym w końcu przychodzi recesja (lub silniejsze spowolnienie). Następnie sytuacja ulega poprawie i znów przychodzi ożywienie i szybki wzrost (ekspansja).

Whania koniunkturalne, czyli przeplatające się ze sobą okresy wzrostów i spadków w gospodarce to fazy cyklu koniunkturalnego, które następują po sobie kolejno w pewnych odstępach czasu. Poszczególne fazy cyklu koniunkturalnego różnią się kierunkiem zmian (wzrost/spadek) kluczowych wskaźników gospodarczych, takich jak np.: PKB, inflacja, stopa bezrobocia, poziom produkcji czy inwestycji, sposobem prowadzenia polityki pieniężnej i fiskalnej oraz długością trwania.

Cykl koniunkturalny — jakie są jego fazy?

Klasyczny cykl koniunkturalny składa się z czterech faz, które kolejno następują po sobie:

1. Spowolnienie — objawia się spadkiem aktywności gospodarczej. Za jej punkt startowy przyjmuje się osiągnięcie maksymalnego w danym cyklu poziomu dynamiki PKB. Towarzyszy mu zazwyczaj niskie bezrobocie, pełne wykorzystanie mocy produkcyjnych, a także relatywnie wysokie stopy procentowe. Ceny dóbr i usług wciąż rosną jeszcze przez pewien czas, co powoduje spadek popytu i kurczące się inwestycje. To z kolei przekłada się na spadek przychodów i zysków spółek, co znajduje odzwierciedlenie w spadających cenach ich akcji.

2. Recesja — inaczej faza depresji lub faza kryzysu. To faza, w której mamy do czynienia z kontynuacją pogorszenia ogólnej sytuacji gospodarczej (dalszy spadek PKB, wzrost bezrobocia), dynamicznym spadkiem produkcji oraz niskimi cenami akcji. Książkowym wyznacznikiem początku tej fazy jest osiągnięcie szczytu przez inflację, która zaczyna spadać. W obliczu pogarszającej się sytuacji ekonomicznej, bank centralny stara się wspierać kulejący rozwój gospodarczy, przechodząc do luźnej polityki pieniężnej, charakteryzującej się spadającymi stopami procentowymi.

3. Ożywienie — taniejący pieniądz zaczyna sprawiać, że w danej gospodarce zaczyna przyrastać wartość kredytów i rozpoczynają się inwestycje. Dzięki temu rośnie skala popytu wraz ze wzrostem produkcji produkcji przemysłowej. Rośnie poziom zatrudnienia i wydatki ludności. Tempo rozwoju gospodarczego zaczyna przyspieszać (dynamika PKB przekracza „dołek”), co oznacza początek fazy ożywienia. Także inflacja powoli dociera do punktu, w którym kierunek ulega zmianie na wzrostowy. Rosną przychody i zyski spółek, co ma związek z dynamicznie rosnącymi cenami akcji. Ta faza charakteryzuje się też spadającym bezrobociem.

4. Ekspansja — inaczej faza rozkwitu - rozpoczyna ją przyspieszająca inflacja, która mija „dołek”. Nakłady inwestycyjne rosną, wzrasta produkcja przemysłowa oraz zapotrzebowanie na środki wytwórcze (surowce). Wciąż przyspiesza PKB a bezrobocie jest na niskim poziomie.

Po ekspansji znów przychodzi czas na spowolnienie, następnie gospodarka przechodzi w fazę kryzysu i tak cykl zatacza koło.

Inwestowanie w zgodzie z cyklem koniunkturalnym

Prawidłowe zidentyfikowanie poszczególnych faz cyklu, w jakiej znajduje się światowa gospodarka, jest kluczowe dla inwestorów. Od tego bowiem zależy, jakie aktywa w danym okresie będą atrakcyjne i będą miały szanse na wypracowanie zysków.

Strategia inwestycyjna oparta o cykl koniunkturalny zawiera podpowiedzi, kiedy należy dokonać zmiany wiodącej klasy aktywów. Oparta jest na dwóch podstawowych wskaźnikach – dynamice wzrostu gospodarczego oraz dynamice inflacji. Punktami zwrotnymi są odpowiednio punkty najniższej i najwyższej ich dynamiki.

Faza spowolnienia

To faza, która nie jest dobrym okresem do inwestowania w akcje / fundusze akcyjne czy surowce, ani też w fundusze obligacji. W związku z wysokimi stopami procentowymi jest to czas, który najlepiej „przeczekać” poza rynkiem akcji i w którym warto postawić na trzymanie oszczędności w gotówce. Właściwym dla niej wyborem są lokaty bankowe, czy fundusze papierów dłużnych polskich skarbowe oraz fundusze papierów dłużnych polskich uniwersalne. Ciekawym rozwiązaniem na tę fazę cyklu są również fundusze obligacji samorządowych.

Faza recesji

Perspektywa niższych stóp procentowych to dobry czas dla długoterminowych obligacji o stałym oprocentowaniu, które w takim otoczeniu stają się relatywnie atrakcyjne. W tym okresie najbardziej perspektywiczną klasą aktywów są więc obligacje o stałym kuponie lub fundusze obligacji skarbowych długoterminowych, w mniejszym stopniu fundusze dłużne o uniwersalnej strategii (które w portfelach poza obligacjami skarbowymi o stałym oprocentowaniu mają także papiery komercyjne oparte o zmienną stopę). Faza depresji to zły moment na fundusze akcji.

Faza ożywienia

Banki centralne zaczynają powoli odchodzić od luźnej polityki pieniężnej, charakteryzującej się spadającymi stopami procentowymi. Obligacje o stałym oprocentowaniu przestają więc być atrakcyjne. W związku z rosnącymi cenami akcji faza ożywienia to czas do zbudowania ekspozycji na akcje spółek i fundusze akcyjne. Mimo to inwestorzy w dalszym ciągu boją się zaryzykować. Dobrym pomysłem może okazać się stopniowe wchodzenie na rynek akcji, np. poprzez regularne wpłacanie kwot stanowiących część zaplanowanej inwestycji docelowej.

Faza ekspansji

W tej fazie cyklu koniunkturalnego indeksy giełdowe zazwyczaj sięgają szczytów. Rozszerza się grono osób decydujących się na inwestowanie w spólki giełdowe. Wskazywaną klasą aktywów są wciąż akcje, fundusze akcyjne, ale także surowce i fundusze surowcowe. Faza rozkwitu to zły moment dla funduszy obligacji skarbowych.

Cykle koniunkturalne w praktyce

Współczesne cykle koniunkturalne trwają zazwyczaj od 2 do 8 lat. Zwykle długość cyklu wynosi od 3 do 5 lat. Współczesny cykl koninkturalny charakteryzuje się tym, że fazy zwyżkowe są zwykle dłuższe od faz zniżkowych (nawet kilkukrotnie).

Końcówka lat 2007, 2011 i 2015 były okresem spowolnienia gospodarczego, gdy akcje na giełdzie traciły na wartości. Po nich przychodziły okresy przyspieszenia wzrostu gospodarczego, które w 2010, 2013 oraz 2016 zmieniały się w ekspansję gospodarczą w bardzo długim cyklu wzrostowym, który mogliśmy obserwować od 2009 roku.

Jak sprawdzić w której fazie cyklu koniunkturalnego jesteśmy?

Klasyczne cykle koniunkturalny trwają kilka lat, a jego długość zależy od wielu czynników. Najtrudniejsza jest odpowiednia identyfikacja fazy, w której w danej chwili znajduje się dana gospodarka, gdyż dane makroekonomiczne nie zawsze dają oczywistą odpowiedź, a także dlatego, że publikowane są z opóźnieniem. Pocieszeniem może być fakt, że czas reakcji nie jest kluczowy, ponieważ trendy trwają w miesiącach czy latach, więc jest dość czasu na dostosowanie portfela.

O tym jak zbudować portfel inwestycyjny piszemy tutaj.

Inna sprawa to fakt, iż światowi dostawcy danych publikują wiele wskaźników wyprzedzajacych. Część z nich, po dogłębnym zrozumieniu może być naprawdę bardzo dobrym wsparciem, w próbie identyfikowania przyszłych zachowań gospodarki, a tym najbardziej popularnym i dosyć wysokiej wartości predykcyjnej, jest wskaźnik PMI.

Stosując strategię inwestowania zgodną z cyklem koniunkturalnym, warto pamiętać, że zawiera ona wskazówki odnośnie klas aktywów, które powinny stanowić główny (ale nie jedyny) składnik portfela. Zawsze należy pamiętać o dywersyfikacji, nie tylko na poziomie poszczególnych klas aktywów, ale również dywersyfikacji geograficznej.

Fundusze inwestycyjne dają nam możliwość wybrania tych klas aktywów, które mogą być wskazane dla każdej z faz cyklu koniunkturalnego. Inwestowanie na KupFundusz.pl możesz rozpocząć wyłacznie online i bez opłat za nabycie jednostek uczestnictwa oraz za prowadzenie konta. Wystarczy zalożyć konto.

 

Podziel się na: