IKE czy IKZE - co się bardziej opłaca?

Sprawdź

Inwestowanie pasywne - na czym polega i czy się opłaca?

17.06.2025
Magdalena Weiss Magdalena Weiss

Inwestowanie pasywne zyskuje na popularności. Mniej emocji, niższe koszty, długi horyzont. Sprawdź, jakie formy inwestowania pasywnego będą dla Ciebie odpowiednie.

Co to jest inwestowanie pasywne?

Inwestowanie pasywne to podejście zakładające ograniczoną ingerencję w skład portfela inwestycyjnego.

Celem inwestora pasywnego jest odwzorowywanie wyników wybranego indeksu giełdowego, bez prób przewidywania kierunku zmian na rynku. 

Oznacza to, że zamiast analizować i selekcjonować konkretne spółki (jak w inwestowaniu aktywnym), inwestor pasywny kupuje instrumenty finansowe, które śledzą zachowanie szerokiego rynku lub jego segmentu, np. indeks WIG20, S&P 500 czy MSCI World. 

Głównym celem inwestowania pasywnego jest osiąganie średnich, rynkowych wyników w długim okresie, ale przy niższych kosztach i mniejszym zaangażowaniu inwestora. 

Dowiedz się więcej o pasywnym inwestowaniu na KupFundusz.pl

Zalety pasywnego inwestowania

  1. przejrzystość i prostota - inwestowanie pasywne jest łatwe do zrozumienia i stosowania. Inwestor pasywny wie, w co inwestuje. Nie ma tu miejsca na złożone analizy rynku i skomplikowane decyzje inwestycyjne;  
  2. niskie koszty inwestycji - inwestowanie pasywne wiąże się z niskimi opłatami, ponieważ nie wymaga dokonywania częstych transakcji i zespołu analityków;  
  3. dywersyfikacja portfela inwestycyjnego - inwestycje pasywne zwykle obejmują cały rynek lub jego duży segment, co ogranicza ryzyko związane z wyborem pojedynczych papierów wartościowych; 
  4. efektywność podatkowa - inwestowanie pasywne wiąże się z mniejszą ilością zdarzeń podatkowych (np. zysków kapitałowych), gdyż inwestorzy pasywni dokonują mniej transakcji;
  5. ograniczenie impulsywnych decyzji - inwestowanie pasywne wymaga mniej emocjonalnego zaangażowania, dzięki czemu łatwiej jest utrzymać długoterminową strategię bez popełniania błędów inwestycyjnych;
  6. długoterminowy horyzont - pasywny inwestor oczekuje wzrostu wartości swojej inwestycji w długim terminie, akceptując po drodze okresowe spadki. Takie podejście lepiej się sprawdza przy budowie kapitału na emeryturę, studia dzieci, czy innych celach długoterminowych.

Wady inwestowania pasywnego 

Podejście pasywne ma wiele zalet, ale nie jest wolne od wad. Oto najważniejsze wady inwestowania pasywnego, o których warto wiedzieć:

  1. ograniczona możliwość uzyskania ponadprzeciętnych zysków - inwestowanie pasywne zakłada jedynie odwzorowanie rynku a nie jego pokonywanie. Inwestor pasywny nie będzie więc wykorzystywał okazji do uzyskania wyższych zysków, jakie potencjalnie może przynieść aktywne inwestowanie;
  2. brak elastyczności w reagowaniu na zmiany rynkowe - w czasie bessy portfel pasywny zwykle traci na wartości razem z rynkiem, bez żadnych prób ograniczania strat;
  3. brak szansy na tzw. pokonanie rynku - pasywny inwestor nie próbuje uzyskiwać lepszych wyników niż rynek, tylko go odtwarza. Zysk z takiej inwestycji będzie rynkową średnią, odpowiadającą indeksowi giełdowemu;
  4. inwestowanie w słabe spółki - indeks giełdowy obejmuje zarówno dobre, jak i słabe spółki, a portfel pasywny odwzorowuje je wszystkie.

Dla kogo inwestowanie pasywne?

Inwestowanie pasywne to rozwiązanie dla osób, które preferują strategię ”kup i trzymaj” lub nie chcą poświęcać zbyt wiele czasu na analizę rynku.

Pasywne podejście jest skuteczne i wygodne, ale opłaca się raczej w długim terminie. 

Inwestor pasywny nie stara się przewidywać krótkoterminowych zmian cen na rynku, tylko kupuje ETF lub fundusz indeksowy i trzyma go w portfelu w dłuższym horyzoncie czasowym. 

Najlepszy moment na inwestycję w przyszłość, to dzisiaj. Nie zwlekaj!

Możesz zacząć inwestować już od 50 zł.

Formy inwestowania pasywnego

Inwestować pasywnie można na dwa sposoby: kupując indeksowe fundusze ETF lub jednostki uczestnictwa w indeksowych funduszach tradycyjnych.

Fundusze ETF

ETF (ang. exchange-traded fund) to fundusz inwestycyjny notowany na giełdzie, którego jednostki można kupować i sprzedawać podobnie jak akcje w trakcie trwania sesji giełdowej. Transakcje odbywają się za pośrednictwem biur maklerskich. Inwestując w fundusze ETF, trzeba się liczyć z kilkoma kosztami: opłatą za zarządzanie, prowizją maklerską, kosztami prowadzenia rachunku maklerskiego oraz spreadem, czyli różnicą między ceną zakupu a ceną sprzedaży.

Większość funduszy ETF ma charakter pasywny — ich celem jest odwzorowywanie zachowania wybranych indeksów giełdowych, zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie notowanych jest obecnie kilkanaście ETF-ów oferowanych przez Beta ETF. Polscy inwestorzy mają jednak dostęp, za pośrednictwem brokerów, również do szerokiej gamy zagranicznych funduszy. 

Wśród ETF-ów dostępnych na warszawskiej giełdzie znajdziemy produkty odzwierciedlające polskie indeksy akcyjne (także w wersji z dźwignią finansową lub na spadki — tzw. short), a także fundusze oparte na indeksach S&P 500, Nasdaq czy na obligacjach. Dzięki zagranicznym ETF-om można inwestować również w inne klasy aktywów, np. surowce.

Dzięki skoncentrowaniu na indeksach szerokiego rynku fundusze ETF są same w sobie zdywersyfikowanymi portfelami inwestycyjnymi (zawierają wiele pozycji i mającymi ekspozycję na różne aktywa), co rozprasza ryzyko. Przykładowo fundusz ETF na WIG20 daje nam ekspozycję od razu na wszystkie warszawskie blue chipy. Koszty zakupu są niższe, niż gdybyśmy chcieli samodzielnie skonstruować portfel złożony z każdej ze spółek i do tego uwzględnić ich wagę w indeksie.

Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:

Fundusze indeksowe (tradycyjne)

Zasadnicza różnica między funduszami indeksowymi a ETF-ami polega na sposobie ich obrotu.

Fundusze indeksowe to tradycyjne fundusze inwestycyjne, których jednostki uczestnictwa nie są notowane na giełdzie.

Są one oferowane bezpośrednio przez towarzystwa funduszy inwestycyjnych lub za pośrednictwem dystrybutorów tj. KupFundusz.pl, podobnie jak fundusze aktywnie zarządzane.

Fundusze indeksowe, w przeciwieństwie do aktywnych, nie dążą do pokonania benchmarku, lecz do możliwie wiernego odwzorowania jego wyników.  

Co istotne, powinny robić to przy jak najniższych kosztach, które w przypadku funduszy pasywnych są zazwyczaj znacznie niższe niż w funduszach aktywnych — zwłaszcza tych inwestujących w akcje.

Fundusze indeksowe dostępne są szeroko w ofercie TFI PZU (parasol inPZU), gdzie opłata za zarządzanie wynosi jedynie 0,5%. Znajdziemy je także w PKO TFI, Quercus TFI oraz Goldman Sachs TFI.

Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:

Inwestowanie aktywne a pasywne - na czym polega różnica?

Różnica między inwestowaniem aktywnym a pasywnym polega w głównej mierze na podejściu do budowy portfela i celu inwestycyjnego.

Wybór odpowiedniego stylu inwestowania metody zależy od takich czynników jak:

  • dostępny czas,
  • posiadana wiedza,
  • oczekiwania względem zysków,
  • akceptacja ryzyka.

W przypadku inwestowania aktywnego inwestor (lub zatrudniony doradca) samodzielnie dobiera aktywa spośród szerokiego wachlarza dostępnych instrumentów – akcji, obligacji czy ETF-ów – z zamiarem pokonania określonego benchmarku

Inwestorzy aktywni analizują poszczególne spółki, korzystając z analizy technicznej, a także śledzą aktualne trendy makroekonomiczne, dostosowując własny portfel do zmieniających się warunków rynkowych. To podejście jest czasochłonne, wiąże się z koniecznością podejmowania decyzji w warunkach niepewności oraz ponoszeniem kosztów transakcyjnych. Może także prowadzić do impulsywnych decyzji inwestycyjnych, takich jak sprzedaż aktywów w nieodpowiednich momentach.

Z kolei inwestowanie pasywne opiera się na założeniu, że nie ma potrzeby aktywnego „bicia rynku” – wystarczy odwzorować jego zachowanie. Najczęściej robi się to poprzez budowę portfela, który naśladuje skład indeksu (np. WIG20, S&P 500), co pozwala inwestorom pasywnym w prosty sposób uzyskać ekspozycję na zdywersyfikowany portfel aktywów

Może to polegać na zakupie wszystkich akcji z indeksu w proporcjach odpowiadających jego strukturze, na doborze wybranych, najbardziej reprezentatywnych spółek, albo na wykorzystaniu instrumentów pochodnych (np. kontraktów swapowych).

Zaletą inwestowania pasywnego są niższe koszty, mniejsze zaangażowanie czasowe i uproszczona analiza rynku – inwestor skupia się na utrzymaniu długoterminowej strategii, a nie na codziennym śledzeniu rynku.

Dlaczego warto inwestować pasywnie?

  • Niższe koszty niż w przypadku większości funduszy aktywnych;
  • Mniejsze zaangażowanie inwestora („kup i trzymaj”);
  • Wystarczy minimalna wiedza o inwestowaniu (dobre dla początkujących);
  • Zdywersyfikowany portfel;
  • Łatwe śledzenie wyniku (fundusz zachowuje się podobnie jak indeks).

Ponad 400 funduszy inwestycyjnych bez prowizji!

Na KupFundusz.pl możesz inwestować bez prowizji w ponad 400 krajowych i luksemburskich funduszy inwestycyjnych z 22 TFI!

Inwestowanie pasywne - na co zwracać uwagę?

Wyniki historyczne 

To na nie większość inwestorów zwraca uwagę przy wyborze funduszu — choć w przypadku inwestowania pasywnego ta pułapka może być mniej dotkliwa niż przy inwestowaniu aktywnym. Dlaczego? Dobre wyniki z ostatniego roku czy dwóch nie gwarantują, że fundusz będzie radził sobie równie dobrze w przyszłości — ale też tego nie wykluczają. 

W przypadku funduszy pasywnych skład portfela zmienia się rzadziej, zgodnie z konstrukcją indeksu, co ogranicza wpływ decyzji zarządzających na wyniki. Nie zmienia to jednak faktu, że warto regularnie śledzić komunikaty i raporty od funduszu, nawet jeśli przyjęliśmy pasywną strategię inwestycyjną.

Benchmark 

Benchmark to punkt odniesienia, do którego dąży dany fundusz.

Najczęściej jest nim popularny indeks, taki jak WIG20 czy S&P 500, ale może to być również połączenie kilku indeksów w określonych proporcjach lub np. zagraniczny sektorowy fundusz ETF.

Różnica odwzorowania

Zazwyczaj fundusze pasywne osiągają lekko niższe stopy zwrotu niż same benchmarki/ indeksy, ponieważ pobierają opłaty (niższe niż w funduszach aktywnych, ale jednak). Tę różnicę nazywamy różnicą odwzorowania (tracking difference). Oczywiście, im niższa różnica in minus, tym lepiej, ale zdarzają się także różnice in plus. Pamiętajmy, że statutowym zadaniem indeksów pasywnych jest… brak różnicy.

Innym wskaźnikiem jest błąd odwzorowania (tracking error). To odchylenie standardowe różnic między stopami zwrotu funduszu a stopami zwrotu jego benchmarku w określonym czasie.

Ryzyko

Inwestowanie na rynku kapitałowym zawsze wiąże się z ryzykiem, niezależnie jaki model inwestycyjny wybierzemy. Fundusze pasywne czy ETF-y mają różny stopień ryzyka w zależności od tego, w jakie indeksy inwestują. Spośród funduszy indeksowych dostępnych w polskich TFI najwięcej ma dość wysoki wskaźnik ryzyka - 4 lub 5 w 7 stopniowej skali SRI.

Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:

Jak inwestować pasywnie na KupFundusz.pl?

KupFundusz.pl to platforma, na której można inwestować w ponad 400 krajowych i zagranicznych funduszy, w tym także w fundusze pasywne. Obecnie w ofercie są dostępne 33 fundusze indeksowe TFI PZU, QUERCUS TFI, Goldman Sachs TFI oraz PKO TFI.

Sprawdź fundusze indeksowe na KupFundusz.pl

Minimalna kwota inwestycji w przypadku większości z nich wynosi 100 złotych. Wyjątkiem są Goldman Sachs Indeks Obligacji(200 złotych) oraz fundusze Quercus TFI, gdzie minimalna wpłata wynosi 200 tys. złotych.

KupFundusz.pl nie pobiera opłaty dystrybucyjnej, natomiast obowiązują opłaty za zarządzanie pobierane przez TFI. W przypadku tego rodzaju funduszy wynoszą one od 0,3% do 2,0%. W praktyce za tanie uważamy te fundusze, które dla strategii dłużnych pobierają mniej niż 0,7% za zarządzanie w skali roku, a dla strategii akcyjnych mniej niż 1,0%. 

Dowiedz się więcej o tanich funduszach.

Na KupFundusz.pl klient sam buduje portfel, dobierając do niego fundusze według własnego uznania i w zależności od aktualnych warunków rynkowych. Również na nim spoczywa zadanie rebalancingu portfela, czyli wymiany jednostek funduszy na inne (w przypadku parasola funduszy, tj. parasola funduszy inPZU dzieje się to bez konieczności odprowadzenia podatku od zysku). 

Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:

Podatek Belki musimy zapłacić dopiero przy wyjściu z inwestycji, czyli przy sprzedaży jednostek uczestnictwa funduszu parasolowego, co jest niezwykle istotne dla końcowej stopy zwrotu szczególnie w długim horyzoncie. Pieniądze, które zostałyby zapłacone fiskusowi, dzięki temu mogą pracować na naszą stopę zwrotu przez wiele lat.

Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:

Informacje zawarte w tej publikacji nie stanowią usługi doradztwa inwestycyjnego (rekomendacji inwestycyjnej, porady inwestycyjnej, prawnej lub podatkowej, ani też oferty czy zachęty dotyczącej zakupu bądź sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Materiał nie uwzględnia również indywidualnej sytuacji finansowej, potrzeb ani celów inwestycyjnych klienta. 

Niniejszy materiał poza edukacyjnym ma również charakter handlowy.

Zero prowizji przy inwestowaniu w fundusze

Inwestując na KupFundusz.pl nie płacisz opłat dystrybucyjnych. Zawsze!😊 Dzięki temu możesz zarabiać więcej na swojej inwestycji.

Inwestowanie pasywne - na czym polega i czy się opłaca?
Źródło: Roman Samborskyi / Shutterstock.com
Magdalena Weiss Magdalena Weiss

Zostań inwestorem już dziś!

Załóż konto
NASZ BLOG

Więcej ze świata
inwestycji

Chcesz inwestować, ale nie wiesz jak się za to zabrać? Zajrzyj na naszego bloga o inwestowaniu.

Przejdź na naszego bloga
Combined Shape Copy 3 Combined Shape Copy 3

Zostań inwestorem
już dzisiaj!

Pomożemy Ci stworzyć swój pierwszy portfel inwestycyjny i wybrać fundusze odpowiednie do Twoich potrzeb.

Otwórz bezpłatne konto