Xelion kończy obsługę funduszy Esaliens TFI. Jak zrobić transfer środków na KupFundusz.pl?

Sprawdź

Fundusze obligacji - czym są i jak działają?

02.07.2025
Anna Zalewska Anna Zalewska

Fundusze obligacji inwestują w obligacje, bony skarbowe i obligacje przedsiębiorstw. Czym się różnią i od czego zależą ich wyniki?

Fundusze obligacji - czym są?

Fundusze obligacji (inaczej fundusze dłużne, fundusze papierów dłużnych) to jeden z rodzajów funduszy inwestycyjnych, które lokują kapitał w dłużnych papierach wartościowych, tj:

  • obligacjach i bonach skarbowych,
  • certyfikatach depozytowych,
  • obligacjach przedsiębiorstw,
  • instrumentach rynku pieniężnego,
  • depozytach bankowych.

Fundusze obligacji są alternatywą dla zakupu pojedynczych obligacji i lokat bankowych.

Inwestowanie w obligacje poprzez fundusze zapewnia dywersyfikację przy niskim minimalnym zaangażowaniu kapitałowym (minimalna kwota wpłaty do funduszu to często zaledwie 100 zł). Inwestor kupuje udziały w funduszu (jednostki uczestnictwa) a fundusz nabywa i sprzedaje różne papiery dłużne, rzadko przechowując obligacje do terminu zapadalności.

Fundusze obligacji są przeznaczone dla inwestorów, którzy szukają bardziej stabilnych i bezpiecznych inwestycji, z mniejszym ryzykiem niż inwestowanie w akcje. To opcja dla osób które chcą osiągać zyski wyższe niż te oferowane przez lokaty bankowe, a ich horyzont inwestycyjny wynosi co najmniej 1 - 3 lata.

Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:

W co inwestują fundusze obligacji?

Fundusze obligacji inwestują przede wszystkim w różnego rodzaju obligacje.

Mogą także inwestować w inne instrumenty dłużne o podobnym charakterze, tj. lokaty bankowe, instrumenty pochodne oraz dłużne papiery wartościowe emitowane przez zagraniczne podmioty.

Udział pozostałych instrumentów w aktywach funduszy obligacji rzadko przekracza 10% i zależy od strategii inwestycyjnej funduszu oraz decyzji inwestycyjnych podejmowanych przez osoby zarządzające.

Obligacje możemy podzielić ze względu na rodzaj emitenta na:

  • obligacje skarbowe – są emitowane i gwarantowane przez Skarb Państwa (nie tylko polski).
  • obligacje samorządowe – obligacje komunalne to obligacje emitowane są przez samorządy. Nie są tak bezpieczne jak obligacje skarbowe, ale za to o wiele mniej ryzykowne niż obligacje przedsiębiorstw (jednostki samorządu terytorialnego nie mogą upaść);
  • obligacje korporacyjne (obligacje przedsiębiorstw)– są emitowane przez firmy. Nabywają je głównie fundusze obligacji korporacyjnych. Mogą także występować w innych rodzajach funduszy, ale ich udział jest wówczas znacznie mniejszy. 

Obligacje dzielimy też w zależności od typu oprocentowania, na:

  • obligacje o zmiennym oprocentowaniu,
  • obligacje o stałym oprocentowaniu.

Obligacje o zmiennym oprocentowaniu emitują rząd, firmy i samorządy. Są uważane za obligacje krótkoterminowe niezależnie od terminu wykupu (nawet 10-letnie), z uwagi na zmienność oprocentowania kuponu odsetkowego i jego szybkie dostosowywanie się do warunków rynkowych.

Ceny obligacji o zmiennym oprocentowaniu są znacznie mniej wrażliwe na zmiany stóp procentowych, a ich zachowanie jest bardzo bliskie obligacjom stałoprocentowym o krótkim terminie do wykupu. 

Obligacje o zmiennym oprocentowaniu różnią się poziomem ryzyka inwestycyjnego i wynikającego z niego oprocentowania. Dzielimy je na:

  • Obligacje skarbowe o zmiennym oprocentowaniu są zaliczane do najmniej ryzykownych obligacji i oferują oprocentowane oparte na stawce WIBOR 6M, bez dodatkowej marży. Na rynku obligacji praktycznie jedynym dostępnym rodzajem tych papierów są tzw. obligacje WZ. Są one notowane na giełdzie, a ich kursy historycznie kształtowały się zarówno powyżej, jak i wyraźnie poniżej wartości nominalnej.
  • Obligacje samorządowe, są nieznacznie bardziej ryzykowne od obligacji skarbowych i zazwyczaj mają zmienne oprocentowanie ustalane na bazie stawek WIBOR 3M i 6M. Marża mieści się najczęściej w przedziale od 1% do 4% i zależy przede wszystkim od wielkości emisji (im większa, tym niższe oprocentowanie) i wielkości podmiotu je emitującego.
  • Obligacje korporacyjne, jako najbardziej ryzykowne, oferują wyższe kupony, zazwyczaj o zmiennym oprocentowaniu opartym o WIBOR 6M lub 3M. Duże, solidne firmy (np. PKN Orlen, PKO Bank Polski, KGHM) oferują WIBOR 6M + 2-3%. Mniej wiarygodne, lecz również w bardzo dobrej kondycji finansowej duże firmy płacą kupony z marżą około 4% ponad WIBOR, a mniejsze i podmioty - od 6% wzwyż. W przypadku najbardziej ryzykownych emitentów marże mogą przekraczać nawet 10%.

Najważniejszą cechą obligacji o stałym oprocentowaniu jest stałe i niezmienne oprocentowanie, czyli stały kupon odsetkowy, którego oprocentowanie ustalane jest przed emisją, a w trakcje ich sprzedaży i po jej zakończeniu nie ulega zmianie. Jest ono różne dla różnych typów obligacji i nawet te same typy obligacji, różniące się terminem wykupu mogą mieć inny kupon.

Obligacje o stałym oprocentowaniu dzielimy według okresu, na jaki zostały wyemitowane na:

  • obligacje krótkoterminowe - do 2 lat,
  • obligacje średnioterminowe - 2–5 lat,
  • obligacje długoterminowe - powyżej 5 lat.
W Polsce obligacje o stałym oprocentowaniu emituje głównie Skarb Państwa.

Na rynku występuje kilka rodzajów tych instrumentów - ich nazwy zaczynają się od: OK, PS, DS, WS.

Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:

Ponad 400 funduszy inwestycyjnych bez prowizji!

Na KupFundusz.pl możesz inwestować bez prowizji w ponad 400 krajowych i luksemburskich funduszy inwestycyjnych z 22 TFI!

Fundusze obligacji - czym się różnią?

Fundusze obligacji dzielimy na różne grupy ze względu na:

  1. typ emitenta (skarbowe / korporacyjne),
  2. rating (wysoki, niski),
  3. termin zapadalności (krótkoterminowe czy długoterminowe)
  4. region inwestycji (krajowe, zagraniczne).

Na KupFundusz.pl wyróżniamy 5 podstawowych kategorii funduszy obligacji, inwestujących w papiery dłużne emitowane przez polskie podmioty. 

  • papierów dłużnych polskich uniwersalne - to fundusze obligacji długoterminowych, które inwestują zarówno w obligacje skarbowe, jak i firm,
  • papierów dłużnych polskich skarbowych - inwestują większość środków w obligacje emitowane przez Skarbu Państwa.
  • papierów dłużnych polskich skarbowych krótkoterminowych – inwestują ponad 75% wartości portfela w obligacje Skarbu Państwa - głównie w obligacje o zmiennym oprocentowaniu, obligacje stałoprocentowe o krótkim terminie do wykupu oraz w instrumenty rynku pieniężnego,
  • papierów dłużnych polskich krótkoterminowych uniwersalne – to fundusze dłużne krótkoterminowe, które inwestują zarówno w obligacje skarbowe, jak i korporacyjne.
  • papierów dłużnych polskich korporacyjnych – fundusze obligacji korporacyjnych ponad 50% aktywów inwestują w obligacje firm. Najczęściej jest to ponad 70% portfela. Są one wypełnione miksem obligacji przedsiębiorstw o różnym poziomie ryzyka. Jedne podejmują wyższe ryzyko i lokują więcej środków w obligacje mniej renomowanych podmiotów, a inne wolą mniejsze ryzyko i skupiają się przede wszystkim na obligacjach najbardziej wiarygodnych instytucji.
Sprawdź listę funduszy obligacji dostępnych na KupFundusz.pl

Od czego zależą wyniki funduszy obligacji?

Możliwość wypracowania zysków oraz ryzyko strat w funduszach obligacji zależy od:

  1. konstrukcji funduszu obligacji,
  2. wiarygodności emitentów obligacji,
  3. średniego czasu życia wszystkich dłużnych papierów wartościowych w portfelu funduszu obligacji (duration),
  4. momentu rozpoczęcia i zakończenia inwestycji.
Zazwyczaj fundusze obligacji zyskują, gdy stopy procentowe spadają, a tracą, gdy te idą w górę.

W uproszczeniu, im dłuższy okres do wykupu ma dana obligacja (duration), tym bardziej widoczne mogą być skoki cen papierów wartościowych.

Ponieważ łatwiej jest przewidzieć, jakie warunki na rynku obligacji będą panowały za rok czy dwa, niż za dziesięć lat, obligacje długoterminowe obarczone są większym ryzykiem (zmiennością). Jednocześnie jednak w przypadku długoterminowej inwestycji potrafią też osiągać wyższe stopy zwrotu.

Stopy zwrotu funduszy obligacji w długim okresie

Wyniki funduszy polskich papierów dłużnych

Fundusze obligacji krótkoterminowych są mało wrażliwe na zmiany rynkowych stóp procentowych.

Fundusze dłużne krótkoterminowe inwestują głównie w obligacje o zmiennym oprocentowaniu, dzięki temu są znacznie mniej narażone na spadki, ponieważ kupon obligacji zmienia się wraz ze zmianami stóp procentowych na rynku.

Wartość kuponu ustalana jest raz na pół roku w zależności od wysokości WIBOR-u. W razie jego zmiany oprocentowanie podąża więc za stopą procentową, ograniczając jej ryzyko.

Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:

Fundusze obligacji długoterminowych są bardziej narażone na zmienność niż fundusze krótkoterminowe.

Każda zmiana stóp procentowych (tych ustalanych przez RPP, jak i rynkowych) bardzo mocno przekłada się na wyniki funduszy obligacji o długim terminie do wykupu (wysokie ryzyko stopy procentowej).

Przynoszą lepsze stopy zwrotu od funduszy dłużnych krótkoterminowych tylko wtedy, gdy inflacja zaczyna szybko spadać, a Rada Polityki Pieniężnej zaczyna mocno obniżać stopy. W warunkach odwrotnych (rosnąca inflacja i rosnące stopy procentowe) tego typu fundusze mogą ponosić stratę.  

Sprawdź fundusze obligacji z najwyższymi ocenami - przejdź do rankingu funduszy.

Wyniki funduszy papierów dłużnych skarbowych długoterminowych

Wyniki funduszy papierów dłużnych skarbowych długoterminowych

Obejrzyj film i dowiedz się, ile mogą zarobić fundusze obligacji w 2025 roku.
Zobacz także: W co warto inwestować w 2025 roku?

Informacje zawarte w tej publikacji nie stanowią usługi doradztwa inwestycyjnego (rekomendacji inwestycyjnej, porady inwestycyjnej, prawnej lub podatkowej), ani też oferty czy zachęty dotyczącej zakupu bądź sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Materiał nie uwzględnia również indywidualnej sytuacji finansowej, potrzeb ani celów inwestycyjnych klienta. 

Fundusz inwestycyjny nie gwarantuje realizacji założonego celu inwestycyjnego ani uzyskania określonego wyniku inwestycyjnego. Uczestnik funduszu inwestycyjnego powinien mieć świadomość możliwości osiągnięcia zysku, ale również poniesienia straty przynajmniej części zainwestowanych środków. 

KupFundusz.pl dodatkowo obniży koszt Twojej inwestycji

0%

Nie pobieramy opłaty za zakup, sprzedaż i zamianę wszystkich funduszy na KupFundusz.pl. Zawsze!😊

0 zł

Otwarcie i obsługa konta na KupFundusz.pl są całkowicie darmowe

Fundusze obligacji - czym są i jak działają?
Źródło: Proxima Studio / Canva Teams
Anna Zalewska Anna Zalewska

Zostań inwestorem już dziś!

Załóż konto
NASZ BLOG

Więcej ze świata
inwestycji

Chcesz inwestować, ale nie wiesz jak się za to zabrać? Zajrzyj na naszego bloga o inwestowaniu.

Przejdź na naszego bloga
Combined Shape Copy 3 Combined Shape Copy 3

Zostań inwestorem
już dzisiaj!

Pomożemy Ci stworzyć swój pierwszy portfel inwestycyjny i wybrać fundusze odpowiednie do Twoich potrzeb.

Otwórz bezpłatne konto