Anna Zalewska
- W tym artykule:
- Jak działają fundusze akcyjne?
- W co inwestują fundusze akcyjne?
- Zalety i wady funduszy akcyjnych
- Czy fundusze akcyjne są bezpieczne?
- Ryzyko w funduszach akcyjnych
- Rodzaje funduszy akcyjnych
- Od czego zależą wyniki funduszy akcyjnych?
- Jak inwestować w fundusze akcyjne?
Fundusze inwestycyjne lokują zebrany od inwestorów kapitał w różnorodne aktywa: akcje, obligacje, surowce czy inne instrumenty finansowe. Zainwestowane środki są zarządzane przez zespół profesjonalistów zatrudnionych w towarzystwach funduszy inwestycyjnych.
Fundusze inwestycyjne są dostępne w różnych formach. Inwestorzy mają do dyspozycji fundusze akcji, fundusze obligacji, fundusze mieszane, fundusze surowcowe, czy fundusze ochrony kapitału.
Z tego artykułu dowiesz się, czym są fundusze akcji i jak w nie inwestować?
Jak działają fundusze akcyjne?
Fundusze akcyjne cechuje wysokie ryzyko inwestycyjne. W zamian inwestorzy mogą oczekiwać ponadprzeciętnych zysków z inwestycji w długim terminie.
Oprócz potencjału atrakcyjnych długoterminowych stóp zwrotu, fundusze akcyjne oferują zdywersyfikowane podejście do inwestowania w akcje. Dywersyfikacja polega na inwestowaniu w szeroki zakres akcji z różnych sektorów i branż, co pomaga zminimalizować wpływ wyników pojedynczej inwestycji na cały portfel funduszu.
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:
W co inwestują fundusze akcyjne?
Fundusze akcyjne inwestują większość aktywów w akcje lub inne instrumenty udziałowe. Aby zapewnić płynność inwestycji, pozostała część portfela funduszu akcyjnego jest lokowana w papiery dłużne - bony skarbowe czy krótkoterminowe obligacje.
W polskich funduszach akcyjnych, akcje muszą stanowić co najmniej 66% portfela. W statutach poszczególnych funduszy można znaleźć minimalne poziomy zaangażowania w akcje - najbardziej agresywne fundusze mają minimum określone na poziomie 80%.
Na świecie normą jest dążenie do 100% udziału akcji w portfelu, z założenia bowiem zarządzający ma poprzez właściwy dobór spółek pokonywać benchmark, a nie manewrować alokacją – ten cel powinny realizować fundusze aktywnej alokacji.
Zalety i wady funduszy akcyjnych
Zalety
- wyższe oczekiwane stopy zwrotu w dłuższym horyzoncie,
- dywersyfikacja portfela,
- wysoka płynność inwestycji,
- profesjonalne zarządzanie inwestycją,
- możliwość inwestowania globalnie.
Wady
- większa zmienność i ryzyko straty niż w przypadku funduszy obligacji czy lokat bankowych,
- wyższe opłaty niż w funduszach obligacji,
- zalecany długi okres inwestycji,
- zależność od sytuacji na rynku (np. trendów).
Na KupFundusz.pl możesz inwestować bez prowizji w ponad 400 krajowych i luksemburskich funduszy inwestycyjnych z 22 TFI!Ponad 400 funduszy inwestycyjnych bez prowizji!
Czy fundusze akcyjne są bezpieczne?
Fundusze akcyjne uważane są za najbardziej ryzykowne spośród różnych rodzajów funduszy inwestycyjnych, z powodu możliwych znacznych wahań wartości jednostki uczestnictwa, wynikających ze zmiany wartości portfela akcji.
Oferują wyższy potencjał stóp zwrotu, szczególnie w okresie hossy, ale w okresach załamania rynków (bessy) generują zazwyczaj znaczne straty.
Poziom ryzyka w poszczególnych funduszach akcyjnych jest zróżnicowany. Dlatego zawsze trzeba sprawdzić, jak skonstruowany jest dany fundusz i na ile agresywną politykę prowadzi.
Zazwyczaj jest tak, że przy wysokim stopniu ryzyka fundusz w bessie traci mocniej, ale za to w hossie więcej zarabia. I vice versa – ten ostrożny, wybierający spółki defensywne, ograniczy straty w bessie, ale za to będzie zarabiał bardziej umiarkowanie w czasie wzrostów na rynkach.
Przykładem może być fundusz Skarbiec Spółek Wzrostowych, inwestujący w spółki technologiczne. Charakteryzuje się o wiele większą zmiennością niż technologiczny indeks Nasdaq, który z kolei jest bardziej zmienny niż indeks szerokiego rynku S&P 500.
Takie fundusze w razie spadków tracą więcej, ale w okresie wzrostu zainteresowania spółkami wzrostowymi (co jest raczej pewne, pytanie, kiedy to nastąpi) zarobią więcej.
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:
Ryzyko w funduszach akcyjnych
Ryzyko systematyczne
Głównym ryzykiem w funduszach akcyjnych jest ryzyko rynkowe (ryzyko systematyczne), związane z inwestowaniem na giełdach papierów wartościowych. Nie da się przed nim zabezpieczyć.
Najbardziej oczywistym przejawem ryzyka systematycznego są kryzysy giełdowe, podczas których większość spółek mocno traci na wartości (np. krach finansowy w 2007 r.).
W czasie turbulencji rynkowych notowania funduszy akcyjnych podlegają zazwyczaj znacznym wahaniom, co może prowadzić do krótkoterminowych strat dla inwestorów. W przypadku dobrej koniunktury problem ryzyka systematycznego nie jest uciążliwy.
Ryzyko niesystematyczne
Innym rodzajem ryzyka jest ryzyko specyficzne (ryzyko niesystematyczne), związane z inwestowaniem w akcje konkretnej spółki.
Jeśli spółka odnosi sukcesy, jej akcje powinny zyskiwać na wartości, ale gdy przechodzi kryzys, trzeba być przygotowanym na prawdopodobną stratę. Taki kryzys może być wywołany np. niespodziewanymi spadkami zysków spółki, procesem sądowym, wybuchem jakiegoś skandalu, w który jest zamieszana dana spółka czy strajkiem pracowników.
Ryzyko kredytowe
Z inwestycją w fundusze akcyjne wiąże się również ryzyko kredytowe. Występuje wówczas, gdy spółka, której akcje znajdują się w portfelu funduszu ma problemy ze spłatą swoich zobowiązań. Taka sytuacja ma zwykle przełożenie na ceny akcji spółki, a w konsekwencji na wyniki całego funduszu.
Ryzyko walutowe
Inwestowanie w fundusze akcyjne może się również wiązać z ryzykiem walutowym, jeśli ich jednostki uczestnictwa są wyceniane w obcej walucie.
Jeśli waluta, w której wyceniane są jednostki, umocni się w stosunku do waluty kraju inwestora, to inwestycja również zyska na wartości. Jeśli natomiast to waluta krajowa się umocni, wartość inwestycji spadnie.
Aby zabezpieczyć się przed ryzykiem walutowym, fundusze stosują hedging walutowy. Zdecydowana większość funduszy akcyjnych krajowych TFI ma zabezpieczone ryzyko walutowe.
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:
Rodzaje funduszy akcyjnych
Fundusze akcyjne mają różne strategie inwestycyjne i style zarządzania. Można je podzielić na kilka kategorii, biorąc pod uwagę zarówno styl inwestowania, zakres portfela, jak i poziom dywersyfikacji.
Fundusze akcyjne mogą mieć formę tradycyjnego funduszu inwestycyjnego (fundusze inwestycyjne otwarte, specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte, fundusze inwestycyjne zamknięte) lub funduszu ETF (notowanego na giełdzie).
Podział według stylu zarządzania: aktywne versus pasywne
- fundusze aktywnie zarządzane – zarządzający aktywnie analizują rynek i wybierają akcje do portfela, mając na celu osiągnięcie wyników lepszych od indeksu referencyjnego;
- fundusze pasywnie zarządzane – głównie fundusze indeksowe, w których zarządzający dążą do odwzorowania wyników konkretnego indeksu rynkowego, np. S&P 500, poprzez posiadanie tych samych akcji w tych samych proporcjach. Z reguły fundusze pasywne mają nieco niższe koszty od funduszy aktywnie zarządzanych.
Więcej na ten temat przeczytasz tutaj:
Podział według kapitalizacji: duże spółki versus małe spółki
Fundusze akcyjne są często klasyfikowane na podstawie wielkości spółek, w które inwestują. Przedsiębiorstwa o różnej wielkości mają z reguły różne charakterystyki i profile ryzyka i zysku.
- fundusze akcji dużych spółek – inwestują w akcje spółek o dużej kapitalizacji rynkowej. Są to często dojrzałe przedsiębiorstwa z historią stabilnego wzrostu i stałych dywidend. Generalnie fundusze dużych spółek są uważane za mniej zmienne niż fundusze inwestujące w mniejsze spółki, gdyż większe spółki mają zazwyczaj bardziej stabilne przychody i większe zasoby finansowe, aby przetrwać kryzysy gospodarcze;
- fundusze akcji małych i średnich spółek – inwestują w akcje spółek o małej i średniej kapitalizacji. Są to często spółki znajdujące się w fazie wzrostu cyklu życia, z potencjałem szybkiego rozwoju i wzrostu udziałów w rynku. Fundusze mniejszych spółek mogą oferować wyższy potencjał stóp zwrotu, ale wiążą się z wyższą zmiennością i nieco większym ryzykiem;
- fundusze uniwersalne – inwestują zarówno w małe, jak i duże spółki.
Podział według geografii i specjalizacji sektorowej
Fundusze akcyjne są klasyfikowane według ich koncentracji na określonych regionach geograficznych lub sektorach.
- fundusze akcji krajowych – inwestują przede wszystkim w akcje spółek mających siedzibę w kraju inwestora. W Polsce są to fundusze akcji polskich;
- fundusze międzynarodowe – inwestują głównie w akcje spółek, mających siedzibę poza krajem ojczystym inwestora. Mogą to być fundusze akcji globalnych – inwestujące szeroko w akcje z całego świata, fundusze akcji konkretnego regionu (np. fundusze akcji rynków wschodzących / rozwiniętych, fundusze akcji amerykańskich, fundusze akcji azjatyckich);
- fundusze sektorowe – inwestują w akcje spółek działających w określonej branży lub sektorze rynku – np. spółki technologiczne, nieruchomościowe, czy energetyczne. Fundusze sektorowe pozwalają skoncentrować ekspozycję na określonym obszarze rynku, co może być opłacalne, jeśli masz mocne przekonanie o perspektywach wzrostu branży. Jednak fundusze sektorowe są mniej zdywersyfikowane niż fundusze szerokiego rynku i mogą być bardziej zmienne, gdyż są powiązane z wynikami pojedynczego sektora.
Podział według strategii: wzrost (growth) kontra wartość (value)
Wyróżnia się dwie główne kategorie: fundusze wzrostu (growth) i fundusze wartości (value):
- fundusze growth – inwestują w akcje spółek, które mają mieć szybszy wzrost zysków, często charakteryzujących się wyższymi wskaźnikami ceny do zysku (P/E). Spółki takie zazwyczaj reinwestują swoje zyski w rozwój swoich biznesów, a nie w wypłacanie dywidend;
- fundusze value – inwestują w akcje, które na podstawie analizy fundamentalnej uważane są za niedowartościowane i często charakteryzują się niższym wskaźnikiem ceny do zysku P/E, wyższą dywidendą i niższym wskaźnikiem ceny do wartości księgowej.
Podział według specjalizacji
- fundusze ESG – inwestują w spółki spełniające określone kryteria ESG, czyli dotyczące środowiska (E), społeczeństwa (S) i ładu korporacyjnego (G), koncentrując się na zrównoważonym i odpowiedzialnym inwestowaniu;
- fundusze dywidendowe – inwestują w akcje spółek, które regularnie wypłacają wysokie dywidendy, zapewniając inwestorom regularny dochód.
Polityka inwestycyjna polskich funduszy akcyjnych
Fundusze akcji polskich można podzielić na cztery kategorie:
- uniwersalne,
- małych i średnich spółek,
- sektorowe,
- pozostałe.
Fundusze akcji uniwersalne inwestują w spółki z szerokiego rynku, czyli zarówno w te największe z WIG-20, jak i pozostałych indeksów. Fundusze małych i średnich spółek nie inwestują w tzw. blue chipy (duże spółki).
Trzecia grupa jest w Polsce bardzo wąska i zawiera fundusze inwestujące wyłącznie w wybrane sektory gospodarki, np. sektor technologiczny, medyczny.
Do kategorii „pozostałe” zaliczyć można np. te fundusze akcji, które zarabiają, gdy rynek spada (short) lub stosujące lewar, czym zwielokrotniają ryzyko, ale i zyski.
Od czego zależą wyniki funduszy akcyjnych?
Możliwości wypracowania zysków oraz ryzyko strat w funduszach akcyjnych zależy od:
- konstrukcji funduszu,
- koniunktury na danym rynku akcji,
- momentu rozpoczęcia i zakończenia inwestycji.
Wyniki funduszy akcyjnych w poszczególnych latach
Historyczne stopy zwrotu nie gwarantują przyszłych wyników. Rynek akcji doświadcza krótkoterminowych wahań i okresów zmienności, które mogą mieć wpływ na wyniki funduszy akcyjnych. Ponadto poszczególne fundusze akcyjne mogą osiągać wyniki inne niż szerszy rynek.
Dzięki nim wybierzesz fundusze dopasowane do Twoich potrzeb oraz zaplanujesz optymalny portfel inwestycyjny.Korzystaj z nowoczesnych wskaźników i narzędzi analitycznych
Jak inwestować w fundusze akcyjne?
W przypadku funduszy akcyjnych zaleca się rozłożenie zakupów na raty, czyli podział kapitału na stosunkowo niewielkie części i dokupywanie jednostek funduszu w założonych odstępach czasu lub po kolejnych spadkach, jeśli jeszcze nastąpią. Przykładem takiej strategii może być wpłacanie po 5% przeznaczonego na ten cel kapitału co miesiąc.
Nie kupuj za całość. Lepiej wpłacać pieniądze regularnie i konsekwentnie trzymać się założonej strategii. Grzegorz Raupuk, prezes KupFundusz.pl
Przy inwestowaniu w fundusz akcyjny pierwszym krokiem jest:
- określenie celu inwestycyjnego (np. oszczędzanie na emeryturę, długoterminowe budowanie kapitału),
- tolerancji ryzyka i horyzontu czasowego.
Drugim krokiem jest wybór rodzaju funduszu (aktywnie vs pasywnie zarządzany; uniwersalny lub sektorowy).
Zobacz wideo: Jak wybierać fundusze akcyjne?
Fundusze akcyjne oferują inwestowanie w zdywersyfikowany portfel akcji, z potencjałem wyższych stóp zwrotu niż fundusze dłużne czy lokaty bankowe. Oferta jest bardzo szeroka. Inwestorzy mogą wybierać między funduszami zarządzanymi aktywnie i pasywnie, funduszami inwestującymi w akcje z konkretnych regionów, bądź sektorów. Warto jednak pamiętać, że inwestowanie w fundusze akcyjne wiąże się też z większym ryzykiem inwestycyjnym wynikającym z dużej zmienności rynku akcji.
